01
Šta je Akcioni dan?
Projekat „Akcioni dan“ već od 1968. godine sprovodi se u zemljama Zapadne i Sjeverne Evrope, a poznat je pod imenom „Action day“, odnosno „Social day“. Projekat uopšteno podrazumijeva da, tokom jednog dana, učenici širom zemlje dobiju priliku da određen vremenski period budu zaposleni na mjestu koje sami odaberu, ili koje im obezbijedi organizator projekta, bez obaveze da tokom ta 24h pohađaju nastavu u školi.
Za njihov posao, potrebno je sa poslodavcima unaprijed dogovoriti iznos dnevnice, a sve prikupljene dnevnice se uključuju u poseban fond pomoću koga se kasnije raspisuje konkurs koji za svoj cilj ima odabir, finansiranje, pružanje podrške i monitoringa jednom ili više projekata (u zavisnosti od prikupljenih sredstava) u matičnoj ili stranoj zemlji. Projekti koji bi imali mogućnost da konkurišu za novac za cilj svog djelovanja moraju imati poboljšanje pozicije mladih kroz razvijanje njihovih kapaciteta i znanja.
02
Akcioni dan kod nas?
U Crnoj Gori ovaj projekat predstavlja priliku za srednjoškolce da tokom jednog dana rade na mjestu usklađenom sa njihovim obrazovnim profilom i steknu iskustvo, kao i bolju percepciju onoga čime će se baviti u budućnosti. Trudimo se da svakom srednjoškolcu obezbijedimo radno mjesto koje odgovara njegovoj struci da bi učesnici stvorili autentičnu sliku o svom budućem zanimanju i stekli korisno iskustvo u praksi.
Do sada je Unija srednjoškolaca projekat Akcioni dan realizovala 2017. godine u Podgorici, 2018. u tri grada: Podgorici, Baru i Bijelom Polju, 2019. u 10 gradova: Budvi, Tivtu, Baru, Podgorici, Bijelom Polju, Herceg Novom, Mojkovcu, Rožajama, Plužinama i Beranama. Usljed virusa COVID-19, Akcioni dan 2020 nije bio realizovan. Nakon godinu dana pauze zbog virusa u 2021. godini projekat smo realizovali u 12 gradova, a u 2022. godinu u čak 22 grada. Projekat se u 2023. godini realizuhe 27. aprila, a ove godine plan je da projektom budu obuhvaćena 21 crnogorska grada.
Fond za finansiranje projekata učeničkih parlamenata
Tokom Akcionog dana zapošljeni srednjoškolci rade za dogovorenu dnevnicu, koja je do sada iznosila 10€ po učeniku. Sva sredstva koja srednjoškolci zarade poslodavci su dužni da uplate u poseban Fond za finansiranje projekata učeničkih parlamenata. Na osnovu prikupljenih sredstava, Unija srednjoškolaca raspisuje Konkurs za dodjelu finansijskih sredstava prikupljenih tokom Akcionog dana. Sve srednje škole u Crnoj Gori imaju mogućnost da se prijave na konkurs i osmisle projekat na date teme. Projektom iz 2017. godine finansirali smo šest projekata iz ukupnog budžeta od 2000€, u 2018. smo podržali 6 projekata iz budžeta od 4000€. Od novca koji je prikupljen 2019. godine finansirana su 4 projekta koja su realizovana do kraja 2021 godine. Sredstvima prikupljenim kroz Akcioni dan 2021. i 2022. godine finansirano je 5 projekata.
2023. godine projekat ćemo realizovati u 21. crnogorskoj opštini 27. aprila.
Projekat je 2022. godine bio najmasovniji do sada, pa smo uključili 22 crnogorske opštine u kojima je radilo 700 volontera kod 180 poslodavaca.
2021. godine projekat se održao 01. oktobra u 12 gradova: Baru, Bijelom Polju, Budvi, Cetinju, Danilovgradu, Kotoru, Mojkovcu, Nikšiću, Pljevljima, Podgorici, Rožajama i Tivtu. 396 srednjoškolaca imalo je priliku da radi kod 98 poslodavaca.
Usljed virusa COVID-19, Akcioni dan 2020 nije bio realizovan. Ekonomska kriza koja je pogodila cijeli svijet, pa tako i Crnu Goru, pogodila je i naše potencijalne partnere na projektu. Uz to i dalje složena epidemiološka situacija i mjere koje su na snazi nisu nam dozvoljavale da Akcioni dan realizujemo na kvalitetan način.
Tokom Akcionog dana 2019. imali smo rekordan broj gradova, poslodavaca i srednjoškolaca. 640 srednjoškolaca je imalo priluku da radi kod 138 poslodavaca. Srednjoškolci su radili u 10 gradova: Budvi, Tivtu, Baru, Podgorici, Bijelom Polju, Herceg Novom, Mojkovcu, Rožajama, Plužinama i Beranama. Od novca koji je prikupljen finansirana su 4 projekta koji će početi sa realizacijom početkom ove školske godine.
Tokom Akcionog dana 2018. godine 395 srednjoškolaca radilo je kod 60 poslodavaca i to na teritoriji tri crnogorske opštine: Bar, Podgorica i Bijelo Polje. Pored prilike da zarade novac koji će poboljšati uslove rada u školi i atmosferu među omladinom, te uticati na pitanje omladinske politike, učenici su stekli praktična znanja i ono iz školskih klupa iskoristili u praksi. 2018. godine prikupljeno je 4000€ za finansiranje srednjoškolskih projekata.
Po prvi put u Crnoj Gori realizovan je projekat Akcioni dan i to na teritoriji glavnog grada. U projektu učestvovalo je preko 230 srednjoškolaca iz podgoričkih srednjih škola, a radili su kod 47 poslodavaca u državnom, privatnom i civilnom sektoru. Srednjoškolci su svojim radom tog dana obezbijedili dvije hiljade eura za finansiranje projekata učeničkih parlamenata.